Kırıkkale Tarihi ve Genel Bilgiler

Kırıkkale Nerede?

Kırıkkale
—  İl  —
300px-Latrans-Turkey_location_Kırıkkale.svg

İlin Türkiye’deki konumu

300px-Kırıkkale_districts

Kırıkkale haritası

Ülke Türkiye
Coğrafi bölge İç Anadolu
İlçe sayısı
Belde sayısı 14[1]
Köy sayısı 172[1]
İl merkezi Kırıkkale
Yönetim
 – Vali Ali Kolat
Yüzölçümü
 – Toplam 4,589 km2 (1,8 mi2)
Nüfus (2013)[2]
 – Toplam 274.658
 – Kır 42.827
 – Şehir 231.831
Zaman dilimi DAZD (+2)
 – Yaz (YSU) DAYZD (+3)
İl alan kodu 318
İl plaka kodu 71
İnternet sitesi: http://www.kirikkale.gov.tr

Kırıkkale Gezilecek Yerler – Tarihi Yerler

Kırıkkale Hakkında Genel Bilgiler

Kırıkkale, Türkiye Cumhuriyeti’nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.

Şehrin adını nereden aldığına dair kesin bir bilgi yoktur. Kırıkköyü ile kentin merkezinde bulunan Kaletepe’nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı söylenir. Bu ismin halk tarafından yakıştırıldığı kanaati yaygın olmakla beraber bölgenin ismi Osmanlı arşiv belgelerinde “Kırıkkal” şeklinde geçmektedir. Kırıkkale, 21 Haziran 1989 târih ve 3578 sayılı yasa gereğince dönemim başbakanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il olmuştur. İlk vâlisi Fikret Güven, 17 Ağustos 1989 târihinde yapılan törenle il vâliliği görevine başlamıştır.[3] 2010 TUIK verilerine göre ilimizde merkez ilçeyle beraber 9 ilçe, 14 belde ve 173 köy vardır.

Coğrafya

İlin kuzeyinde Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepeleri bulunur. Topraklarının denizden ortalama yüksekliği 700 m. olup kuzeybatıdan güneydoğuya doğru Koçu Dağı uzanmaktadır. Bu dağ, 4 × 7 km boyutlarındadır.Yığlıtepe, deniz seviyesinin 1278 m. üstündedir. Güney-güneydoğuda Denek Dağ Sırası bulunmaktadır. Bu dağ sırası Çoruhözü Vâdisi’nin güneyinde uzanmaktadır.

İl yüzölçümünün küçük bir bölümünü ovalar oluşturur. Kuzeydeki Çamlıca ve Karakaya tepeleriyle güneydeki Denek Dağı’nın arasında Kırıkkale Ovası uzanmaktadır. Kırıkkale ilinde yerleşimin önemli bölümü buradadır. Ovanın en geniş yeri, Çoruhözü Deresi’nin Kızılırmak’a aktığı noktadır.

İl sınırları içerisindeki yaylalar, deniz seviyesinin 1200-1600 m üzerindedir.

Delice_Irmak_valey_near_Yeni_Yapan
Yeni Yapan yakınlarında Delice ırmağı yaylası.

Su kaynakları

Şehrin en önemli akarsuyu Kızılırmak’tır. 94 km’lik bir bölüm şehir sınırları içinde yer alır. Kentin güney ve batısından geçer. Kent, Kızılırmak’la yerleşim olarak birleşmiş durumdadır. Kızılırmak, Yeşil Vadi Projesi’yle koruma altına alınmıştır. Kapulukaya Hidroelektrik Santrali bu ırmak üzerinde kurulmuş olup faaliyetlerini sürdürmektedir.

Şehirde Sulakyurt-Danacı Göleti’yle Ahılı deresi üzerinde sulama amaçlı bir gölet vardır. Enerji amaçlı kullanılan Kapulukaya Barajı’nın ardında suların birikmesiyle oluşmuş -isimsiz- yapay bir göl bulunur.

Şehirdeki küçük akarsular Çoruhözü : İzzettin-Balışeyh arasında demiryoluna paralel olarak merkezden geçer ve Kızılırmak’a karışır. Derenin aktığı yerlerde su, tarımsal sulamada kullanılır.

Okun Deresi : Elmadağ’ın güneyinde akan suların oluşturduğu Balaban ve Sarılıöz çaylarının Kılıçlar Köyü’nde birleşmesinden oluşur ve Kızılırmak’a karışır.

Delice Irmağı: Delice ilçesi ile Çorum toprakları arasında akar. Bozköy ovasını sular ve Kızılırmak’a karışır. Irmağın il sınırlarındaki uzunluğu 54 km.dir.

Coğrafi yapısı

İç Anadolu Bölgesi’nde Orta Kızılırmak Bölümü’nde yer alan Kırıkkale, doğuda Çorum, Yozgat, güneyde Kırşehir, batıda Ankara, kuzeyde Çankırı illeri ile komşudur.

Nüfus

Cumhuriyet sonrasında, 1927 yılında, yapılan ilk nüfus sayımında Kırıkkale adına rastlanılmamıştır. Ancak o dönemde Ankara’nın ilçesi konumunda olan Keskin’in nüfusu 48.934 kişidir. 1935 yılından 2009 yılına kadar yapılan nüfus sayımı sonuçlarına göre, Kırıkkale’nin şehir ve köy nüfusu gelişimi aşağıda belirtilmiştir.

Yıllar Şehir Nüfusu (Kişi) Köy Nüfusu (Kişi) Toplam Nüfusu (Kişi) Statüsü
1935 4.599 9.895 14.494 Nahiye
1945 14.496 39.642 54.138 ilçe
1950 15.750 46.340 62.090 İlçe
1955 27.807 50.607 78.414 İlçe
1960 42.904 33.353 76.257 İlçe
1965 57.669 43.416 101.085 İlçe
1970 91.658 38.528 130.186 İlçe
1975 137.874 39.281 177.155 İlçe
1980 178.401 44.492 222.893 İlçe
1985 208.018 54.331 262.349 İlçe

Kırıkkalenin Nüfusu

Değişim, bir önceki nüfus sayımına göre artış veya azalış yüzdesidir. Sıra, Kırıkkale il nüfusunun Türkiye illeri arasındaki sıralamasıdır. Oran, Kırıkkale il nüfusunun, Türkiye nüfusuna oranıdır.

Kültür

Silâh Müzesi

Silâh-San bünyesinde kurulmuştur. 1991 yılında gerekli işlemleri yapıldıktan sonra faaliyete geçirilmiştir.

15 ve 20. yüzyıllar arasında Osmanlı ve Avrupa ülkelerine ait silâhlar Tophane’den, Anadolu’nun çeşitli yerlerinden ve askerî fabrikalardan toplanarak teknik ve tarîhi özellikleri tespit edildikten sonra müze hâline getirilen, Silah Fabrikası’nın büyük salonunda gösterime açılmıştır.

İdari yapı

Kırıkkale, 9 ilçe (merkez dahil), 14 belde ve 173 köy ile tipik bir İç Anadolu ilidir. İlde 23 belediye teşkilatı mevcuttur. Bunlardan 1’i İl belediyesi, 8’i ilçe belediyesi, 14’ü ise belde belediyesidir. Ayrıca 13 mahalli idare birliği bulunmaktadır.

Kırıkkale İlçeleri ve Köyleri

İl merkezi
Kırıkkale
Bağlı ilçeler
Bahşılı · Balışeyh · Çelebi · Delice · Karakeçili · Keskin · Sulakyurt · Yahşihan

Kırıkkale İli İdari Durumu

İlçe Adı Belediye Sayısı Köy Sayısı Mahalle Sayısı
Merkez 3 8 40
Bahşılı 2 4 8
Balışeyh 3 26 10
Çelebi 1 13 4
Delice 4 38 23
Karakeçili 1 2 8
Keskin 3 53 13
Sulakyurt 3 24 14
Yahşihan 3 5 15
TOPLAM 23 173 135

12 hanelik Kırık Köyü arazisi üzerine kurulan kent, 1929’da Bucak, 1941’de Belediye olmuştur. 1944 yılında Ankara iline bağlı ilçe statüsünü ulaşan Kırıkkale, 21.06.1989 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 3578 sayılı Kanun ile İl statüsü kazanmıştır. Söz konusu kanunla Kırıkkale’ye Keskin, Delice ve Sulakyurt ilçeleri bağlanmıştır.

1990 yılında çıkartılan 3644 sayılı Kanun ile Balışeyh, Çelebi ve Karakeçili bucakları ile Bahşili ve Yahşihan beldeleri İlçe statüsüne yükseltilerek Kırıkkale’ye bağlanmıştr. Böylece ilçe sayısı 8’e ulaşmıştır.

Belediyeler

İlçeler Bağlı Bld Başkanlıkları
Merkez İlçe Merkez Hacılar Hasandede
Bahşılı Merkez Karaahmetli
Balışeyh Merkez Koçubaba Kulaksız
Çelebi Merkez
Delice Merkez Büyükavşar Büyükyağlı Çerikli
Karakeçili Merkez
Keskin Merkez Konur Köprüköy
Sulakyurt Merkez Güzelyurt Hamzalı
Yahşihan Merkez Irmak Kılıçlar

Kırıkkale Bahşili Köyleri

  • Çamlıca
  • Küçüksarıkayalar
  • Küreboğazı
  • Sarıkayalar

Kırıkkale Balışeyh Köyleri

  • Akçakavak
  • Aşağıkarakısık
  • Aydınşeyh
  • Battalobası
  • Beşbıçak
  • Beyobası
  • Bıyıkaydın
  • Dikmen
  • Eldelek
  • Hıdırşeyh
  • Hüseyinobası
  • Işıklar
  • İzzettinköy
  • Karalı
  • Kargın
  • Kenanobası
  • Kılevli
  • Kırlangıç
  • Kösedurak
  • Mehmetbeyobası
  • Selamlı
  • Ulaklı
  • Uzunlar
  • Yenice
  • Yenili
  • Yukarıkarakısık

Kırıkkale Çelebi Köyler

  • Alcıyeniyapan
  • Çiftevi
  • Hacıyusuflu
  • Halildede
  • İğdebeli
  • Kaldırım
  • Karaağaç
  • Karaağıl
  • Karabucak
  • Karahacılı
  • Karayakup
  • Kepirli
  • Tilkiliköy

Kırıkkale Delice Köyleri

  • Akboğaz
  • Alçılı
  • Arbışlı
  • Aşağıihsangazili
  • Baraklı
  • Bozköy
  • Çatallı
  • Çatallıkarakoyunlu
  • Çoğul
  • Çongar
  • Dağobası
  • Derekışla
  • Doğanören
  • Elmalı
  • Evliyalı
  • Fadılobası
  • Gözükızıllı
  • Hacıobası
  • Halitli
  • Herekli
  • İmirli
  • Karaköseli
  • Karpuz
  • Kavakköy
  • Kocabaş
  • Kurtoğlu
  • Kuzayyurt
  • Küçükafşar
  • Meşeyayla
  • Ocakbaşı
  • Sarıyaka
  • Şahçalı
  • Taşyazı
  • Tatlıcak
  • Tavaözü
  • Tekkeköy
  • Yaylayurt
  • Yeniyapan

Kırıkkale Karakeçili Köyleri

  • Akkoşan
  • Sulubük

Kırıkkale Keskin Köyleri

  • Armutlu
  • Aşağışeyh
  • Barak
  • Barakobası
  • Beşler
  • Büyükceceli
  • Cabatobası
  • Cankurtaran
  • Cebrailli
  • Ceritkale
  • Ceritmüminli
  • Ceritobası
  • Cinali
  • Çalış
  • Çamurabatmaz
  • Çipideresi
  • Dağsolaklısı
  • Danacıobası
  • Efendiköy
  • Eminefendi
  • Eroğlu
  • Esatmüminli
  • Eskialibudak
  • Gazibeyli
  • Göçbeyli
  • Göktaş
  • Gülkonak
  • Hacıaliobası
  • Hacıömersolaklısı
  • Haydardede
  • İnziloğlu
  • Kaçakköy
  • Karafakılı
  • Kasımağa
  • Kavlak
  • Kavurgalı
  • Kayalaksolaklısı
  • Kevenli
  • Konurhacıobası
  • Kurşunkaya
  • Kuzugüdenli
  • Müsellim
  • Olunlu
  • Ortasöken
  • Polatyurdu
  • Seyifli
  • Takazlı
  • Turhanlı
  • Üçevler
  • Üçkuyu
  • Yenialibudak
  • Yeniyapan
  • Yoncalı

Kırıkkale Merkez Köyleri

  • Dağevi
  • Karacaali
  • Kazmaca
  • Kızıldere
  • Pazarcık
  • Ulaş
  • Yukarımahmutlar

Kırıkkale Sulakyurt Köyleri

  • Ağaylı
  • Akkuyu
  • Alişeyhli
  • Amberdere
  • Ayvatlı
  • Çayoba
  • Çevrimli
  • Danacı
  • Deredüzü
  • Esenpınar
  • Faraşlı
  • İmamoğluçeşmesi
  • Kalekışla
  • Kıyıhalilinceli
  • Kıyıkavurgalı
  • Koruköy
  • Ortaköy
  • Sarıkızlı
  • Sarımbey
  • Sofularçiftliği
  • Yağbasan
  • Yeniceli
  • Yeşilli
  • Yeşilyazı

Kırıkkale Yahşihan Köyleri

  • Bedesten
  • Hacıbalı
  • Hisarköy
  • Keçili
  • Mahmutlar

Kaynakça

  1. ^ a b c “İçişleri bakanlığı, e-bakanlık projesi”. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2012.
  2. ^ “2013 genel nüfus sayımı verileri”. Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  3. ^ “T.C. Kırıkkale Valiliği resmî sitesi, İlin Tarihi Oluşumu sayfası” ((Türkçe)). Erişim tarihi: 10 Temmuz 1009.
  4. ^ Kırıkkale Yıllık Toplam Yağış Verileri – Türkiye Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü (DMİ)
  5. ^ “T.C. Kırıkkale Valiliği resmi sitesi, Kırıkkale – Coğrafi Bilgileri sayfası”. Erişim tarihi: 05 Ağustos 2011.
  6. ^ “2000 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  7. ^ “2007 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  8. ^ “2008 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  9. ^ “2009 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ^ “2010 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ^ “2011 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ^ “2012 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  13. ^ “2013 genel nüfus sayımı verileri” (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  14. ^ Karayolları Genel Müdürlüğü İller Arası Mesafe
  15. ^ “T.C. Kırıkkale Valiliği resmi sitesi, Kırıkkale – Sağlık Hizmetleri Durumu sayfası”. Erişim tarihi: 05 Ağustos 2011.
  16. ^ “T.C. Kırıkkale Valiliği resmi sitesi, Kırıkkale – Sosyal Altyapı sayfası”. Erişim tarihi: 05 Ağustos 2011.
  17. ^ “Lanzhou-Kırıkkale Resmen Kardeş”. kalehaber.net. 27 Mayıs 2014. 27 Mayıs 2014 tarihinde özgün kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2014.

Similar Posts

One Comment

Bir yanıt yazın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.